Waarom is ontbijten belangrijk?

Hoe vaak hoor je het niet: “Het ontbijt is de belangrijkste maaltijd van de dag”, of “Ontbijten als een keizer, lunchen als een koning en dineren als een bedelaar”. Men wil hiermee zeggen dat het ontbijt vooral niet overgeslagen mag worden, omdat het je spijsvertering zou activeren en dat het de grootste maaltijd van de dag mag zijn.

Spijsvertering

Onze spijsvertering start inderdaad al bij het kauwen (malen) van ons voedsel. Het wordt vermengd met speeksel, dat vol zit met spijsverteringsenzymen. Maar afgezien van de werking van je spijsverteringsstelsel, is het belangrijker om uit te leggen wat de ideale omstandigheden voor je lijf zijn om dit te kunnen volbrengen. Ter verduidelijking beginnen we met een klein stukje fysiologie.

Zenuwstelsel

Er zijn twee zenuwstelsels actief in het menselijk lichaam en één daarvan (het autonome zenuwstelsel) is weer onder te verdelen in twee systemen: het sympathische en het parasympathische. Kort gezegd zorgt het sympathische zenuwstelsel voor actie en het parasympathische zenuwstelsel voor rust en herstel. Het spijsverteringssysteem valt onder het parasympathische en kan dus vooral zijn werk doen als jij het zelf rustig aan doet.

Ontbijten en gáán

Kun je je nu voorstellen wat er in je lichaam gebeurt als jij ‘s ochtends gaat ontbijten, misschien nog terwijl je de kinderen aankleedt, de broodtrommels vult, mascara op doet en gelijk daarna de deur uitrent naar je werk? Het parasympathische zenuwstelsel voor rust en herstel kan dan alles behalve goed zijn werk doen.. Jouw sympathische deel staat juist vol AAN! En dit houdt in dat de darmen niet echt lekker aan de slag kunnen met al het (hopelijk wel) gezonds wat jij er zojuist in hebt gestopt.

Dit geldt natuurlijk ook voor de andere maaltijden die je niet rustig nuttigt en waarna je ook niet de tijd neemt om alles ‘te laten zakken’. Maar omdat je na je ontbijt nog een hele dag te gaan hebt, is het belangrijk om nog eens goed na te denken over hoe jij de dag start.

Evolutie

Laten we ook nog even kijken naar de evolutie. Er wordt niet voor niets vaak gekeken naar hoe het er vanaf zo’n 200.000 jaar geleden aan toe ging. Onze genen zijn namelijk nauwelijks veranderd, onze omgeving des te meer. In de oertijd had je geen blender voor een smoothie of een koelkast om je overnight oats uit te halen. Je moest er eerst op uit (actie), waarna je de tijd nam (rust) om de gevonden bessen e.d. te nuttigen. De zwaardere kost (vlees) werd pas aan het einde van de dag gegeten, na het jagen, waardoor het de hele nacht de tijd had om te verteren.

En nu?

Is ontbijten voor jou noodzakelijk? Als jij je lekker voelt bij een snel ontbijt, houd dit er dan vooral in, want anders levert het je alleen maar stress op (en daar knapt uiteindelijk niemand van op). Heb je de mogelijkheid om er wat meer tijd voor te nemen, dan is dit voor je lijf in elk geval een gezonde keuze. Maar heb jij ’s ochtends eigenlijk geen trek in eten, maar doe je het ‘omdat men zegt dat het goed voor je is’, luister dan lekker naar je gevoel en eet wat later. Het gaat er uiteindelijk om dat je de voor jou benodigde dagelijkse caloriebehoefte binnenkrijgt. Als jij dat doet in de overige maaltijden, dan is dat helemaal prima!

Tekst: Joyce Puister voor VivOnline