Hoe (on)gezond is een bouillonblokje nu eigenlijk?

Je hebt zin in soep en besluit de soep zelf te maken. Je wilt namelijk iets minder pakjes en zakjes gebruiken. Door de soep zelf te maken is hij voedzamer en gezonder, maar een soep van alleen groenten smaakt nergens naar. Om je soep een beetje smaak te geven gebruik je een bouillonblokje, maar is dat wel een goede keuze?

Wat zit er in een bouillonblokje

Bouillon is het kookvocht van getrokken vlees, gevogelte, vis of groente. Het is de basis van een goede soep, maar een goed getrokken, gezeefde bouillon is ook een heerlijke smaakmaker in stoofschotels of sauzen. Het bouillonblokje is een voorbeeld van een kant en klare smaakversterker die in de winkel te koop is. Maar welke ingrediënten bevat een bouillonblokje eigenlijk?

Op het etiket van een voedingsmiddel het hoofdbestanddeel als eerste vermeld. Het hoofdbestanddeel van een bouillonblokje is zout en daarnaast zit er suiker en glucosestroop in. Maar het bevat ook smaakversterkers (E621), gistextract, palmvet en wat kruiden en specerijen. In een blokje groentebouillon zit niet meer dan 6,4% groente.

Zout

Zout is een bekend conserveermiddel en het wordt aan veel producten toegevoegd. Zout wordt gebruikt als smaakmaker en om de houdbaarheid van een product te verlengen, maar het is veel meer dan dat. Het kan een smaak niet alleen versterken, maar ook wijzigen zoals het onderdrukken van bitterheid. Geraffineerd zout bestaat voornamelijk uit natriumchloride, wat afkomstig is uit de oceaan. Het is een essentiële voedingsstof die niet onmisbaar is voor het lichaam.

We hebben gemiddeld niet meer dan 1 gram natrium per dag nodig, wat neer komt op ongeveer 2,5 gram zout. Deze hoeveelheid wordt ruimschoots overschreden doordat er in bijna alle voedingsmiddelen zout verwerkt is. Een constant overmatige zoutconsumptie heeft een hoge bloeddruk tot gevolg. Dit beschadigt de bloedvaten en leidt uiteindelijk tot hart- en vaatziekten. Een te veel aan natrium kan indirect ook nierproblemen tot gevolg hebben.  Er zijn zelfs aanwijzingen dat een te veel aan natrium tot calciumverlies uit de botten leidt. Ook het spijsverteringsstelsel wordt belast door een hoge inname van zout.

We hoeven zout niet helemaal te verwijderen uit ons voedingspatroon, maar we mogen het wel drastisch beperken. Het is veel beter om een gerecht zelf op smaak te brengen met een ongeraffineerd zout of kruiden.

Suiker

Suiker in een bouillonblokje? Ja, de voedingsmiddelenindustrie weet maar al te goed dat de drie-eenheid van suiker, zout en vet de perfecte combinatie is om mensen meer van een product te laten eten. Helaas is jouw lichaam niet erg blij met veel suiker. Een teveel aan suiker zetten we namelijk om in vet. Het leidt van bloedsuikerschommelingen, te veel insuline en insulineresistentie tot suikerziekte. Voor de verbranding van suiker zijn veel vitamines en mineralen nodig, terwijl suiker zelf dit niet of nauwelijks bevat. Daarnaast wordt je gebit ook niet blij van een teveel aan suiker. Suiker als smaakmaker in je soep, saus of stoofschotel is ook helemaal niet nodig.

Smaakversterker E621

E-nummers zijn additieven (toevoegingen) in levensmiddelen die de Europese Unie geschikt vindt voor consumptie. Er zijn echter E-nummers in voeding, die nadelige gevolgen voor het lichaam hebben. E-621, MSG (monoglutamaat), ofwel Ve-tsin is een smaakstof die overgevoeligheidsrecaties kunnen veroorzaken. Ze kunnen directe klachten geven zoals hartkloppingen, roodheid, duizeligheid en migraine. En weet je dat je ook meer trek in koolhydraten kan krijgen als je producten met deze smaakversterker eet?

Gistextract

Gistextract is ook een smaakversterker. Het wordt door fabrikanten gebruikt om kant-en-klaar producten smaak te geven. Fabrikanten maken gistextract uit industrieel bereide gist en het wordt vaak gebruikt ter vervanging van zout. Ze worden ook gekweekt om snelle gisting mogelijk te maken. Het toevoegen van gist aan brood verkort de rijstijd aanzienlijk, waardoor het brood snel de oven in kan. Sommige gisten veroorzaken bij mensen infecties als het lichaam uit balans is.

Een lekkere basis voor soep

Het is natuurlijk veel lekkerder om je eigen bouillon te maken. En weet je dat je in een half uurtje al een heerlijke groentebouillon kunt trekken? Deze bouillon kan je dan natuurlijk gebruiken als basis voor je soep of sauzen.

• 1 liter water
• 1 ui, grof gesneden
• 2 wortelen, grof gesneden
• 1 stengel bleekselderij, grof gesneden
• 2 tenen knoflook, gekneusd
• 1 laurierblaadje
• 1/2 el peperkorrels
• 1 takje verse (of gedroogde) tijm
• zout naar smaak

Bereiding: Vul een grote soeppan met water en voeg alle ingrediënten met uitzondering van het zout toe. Breng het geheel aan de kook en laat de bouillon 20-30 minuten koken. Schenk het vervolgens door een zeef en breng op smaak met zout.

Tekst: Yvonne Kort voor VivOnline