Je tijd nuttig besteden, dat moeten we vaak van onszelf, maar wat is dat dan? Wat betekent ‘nuttig’ eigenlijk? We associëren dit meestal met efficiëntie, werk en ‘moetens’. Volgens de Van Dale komt ‘nuttig’ van ‘van nut zijn’, waarin nut voordeel of opbrengst betekent. Daarom werken velen van ons graag nog even door in de pauze of zelfs in de trein naar huis. Zo haal je meer uit je tijd en dat levert dus meer op. De vraag is echter of deze redenatie juist is. We bekijken of nuttig bezig zijn inderdaad je beste optie is als je in de trein zit. Lees dus nog even verder!

Natuurlijk zorgt efficiënt omgaan met je ‘moetens’ – door bijvoorbeeld veel te werken – voor voordeel of opbrengst in de vorm van geld, tijd of energie. Dit geldt dus ook wanneer je dit in de trein doet. Het is alleen niet zo eenzijdig: het gaat bij nuttig zijn namelijk ook om het soort voordeel en wanneer dit zich uitbetaalt. Dat gaan we even verder uitdiepen.

Wat nuttig zijn níet is

Hoe zie jij ‘voordeel’ als je nuttig bezig bent? Vaak zien we dit als een manier van tijdsbesparing of geld- of energiebesparing op korte termijn. Levert het je dit ook echt op? Daarnaast is nog de vraag: wanneer moet zich dit zich uitbetalen? Probeer je door nuttig bezig te zijn overdag een vrije avond te hebben? Daar is natuurlijk niks mis mee. Toch moeten we ook uitkijken met deze redenatie. Met altijd maar nuttig bezig zijn – omdat zich dat op een later moment uit betaalt – kunnen we onszelf ook overvragen.

Denk maar eens aan de vele mensen die stoeien met een burn-out. Zij zijn héél lang héél nuttig bezig geweest, tot roofbouw aan toe. De verwachting is dat dit zich uitbetaalt in meer tijd, geld of energie hebben voor andere dingen. In plaats daarvan zijn mensen met burn-out bijna nergens meer toe in staat.

Aan het eind van de streep kun je je dus afvragen waar je meer voordeel van hebt: altijd maar efficiënt zijn en er daarna uitliggen óf dit harde werken met ontspanning afwisselen. Een burn-out ontstaat niet door te hard werken, maar door te weinig herstelmomenten. Goed doseren is dus van levensbelang.

De échte definitie van nuttig zijn

Het kan veel meer voordeel opleveren als je minder efficiënt omgaat met alles wat je moet en juist bewust tijd besteedt aan herstellen en ontspanning. Deze ontspanning zorgt ervoor dat je op een ander moment weer beter presteert.

De definitie van nuttig zijn als werken aan onze ‘moetens’ om tijd- geld- of energiewinst te behalen is dus te eenzijdig. Echt nuttig zijn is als je op de lange termijn evenwichtig met je tijd, geld en energie omgaat. De conclusie van dit verhaal is dat ‘nuttig’ zijn erg afhankelijk is van je doel. Nuttig zijn… voor wat? En wanneer moet dit zijn vruchten afwerpen? Echt nuttig zijn op de lange termijn betekent in het hier en nu soms gewoon: lekker niksen.

Nuttig zijn door níet te werken

De volgende tips gaan over nuttig zijn met als doel op de lange termijn evenwichtig met je energie om te gaan en zowel je ‘moetens’ als je herstelmomenten in balans te houden.

    1. Voldoende herstelmomenten zijn broodnodig en daarom kun je ook de tijd in de trein daarvoor gebruiken. Je ontspannen, even niks doen en uit het raam staren is daarom juíst uitermate nuttig!
    2. Andere manieren om te ontspannen in de trein zijn een podcast luisteren, muziek luisteren, een boek lezen, een puzzel maken of voor de artistieken onder ons: tekenen. Ook al voelt het misschien onzinnig, je doet er aan het eind van de streep voordeel mee op om na vele uren werken even iets anders te doen.
    3. Op avonden waarop je iets gepland hebt staan, zoals sporten of eten met vrienden, kan het juíst nuttig zijn om wel iets te doen van je to-do lijst, omdat je daar in de avond niet meer aan toe komt. Denk hierbij aan het beantwoorden van mailtjes, het maken van een boodschappenlijst of nog iets van je werk afmaken. Je verplaatst als het ware je ontspanningsmoment naar de avond en dús is het handig even wat wat andere klusjes in de trein te doen.
    4. Vaak rol je van de ene activiteit in de andere. Je komt van je werk, reist naar huis en thuis wachten je huishouden en je gezin. Daarnaast kun je vaak meteen de keuken in. Dat is natuurlijk ontzettend veel drukte achter elkaar, waardoor je soms echt overspoeld kunt raken van alle prikkels. Erg nuttig is dan om je reistijd te gebruiken om te ‘ontprikkelen’. Hoe doe je dat?Sluit je ogen en adem een paar keer diep in en uit. Denk vervolgens de dag terug. Begin met waar je nu bent. Ga alle details langs van wat je vandaag gedaan hebt, wat er gebeurd is, waar je was en wie je sprak. Eindig bij het moment dat je vanmorgen wakker werd. Probeer er zoveel mogelijk details bij te herinneren. Dit proces zorgt ervoor dat je je prikkels van de dag al een stukje verwerkt, waardoor je rustiger thuiskomt. Je kunt de dag (en alle stress die daarbij hoort) dan beter achter je laten en écht aanwezig zijn bij je familie.

Er is niet één formule

Er is niet één formule die je moet volgen om je tijd in de trein nuttig te besteden. Het gaat erom dat je je bewust wordt van het nut van duurzaam met jezelf, je tijd, geld en energie, om te gaan. Werken in de trein is dus niet per definitie slecht. Soms kan even doorwerken in de trein juist ontzettend nuttig zijn. We vergeten alleen soms, dat we ook moeten herstellen. Met dat in je achterhoofd kun jij je tijd nuttig besteden voor jouw plannen en doelen van die dag of week!

Wil je verder lezen over wat een burn-out is of hoe je meer energie krijgt? Lees dit artikel over de signalen van burn-out of dit artikel met tips voor meer energie!

Tekst door Marieke de Groot (stresscounselor) voor Vivonline

Disclaimer: Dit artikel is informatief bedoeld. Het is geen vervanging van medische diensten en informatie. Raadpleeg bij twijfel en medicijngebruik altijd een huisarts of behandelend arts.

Gerelateerde berichten