Heb jij een fixed mindset of een groeimindset? Eh,... een wat?

Ben jij een plantje of een baksteen? Misschien heb je de termen wel eens voorbij horen komen, misschien leer je nu iets nieuws. Als je daar voor open staat tenminste… en daar gaat dit artikel over.

De mindset theorie is ontwikkeld door Carol Dweck, professor in de psychologie aan de Stanford Universiteit. Volgens Dweck kun je meer bereiken met een groeimindset. En dat ben ik grondig met haar eens. Plantjes? Bakstenen? We leggen het even uit.

Ben jij een plantje of een baksteen?

Heb je een fixed mindset, de baksteen, dan geloof je dat talent en intelligentie slechts aangeboren is. Beschik je daarentegen over een groeimindset, het plantje, dan geloof je dat je met hard werken talent en intelligentie kunt ontwikkelen. De kans is groot dat jij je totaal niet bewust bent van jouw mindset of die van de mensen om je heen. Maar toch kun je de verschillen best gemakkelijk ontdekken. In geval van tegenslag bijvoorbeeld.

Bakstenen

Stel, jij als baksteen beschikt over een behoorlijke dosis aangeboren talent of intelligentie en door jezelf en je omgeving word je beschouwd als getalenteerd of slim. Wanneer je dan faalt, is dit (in de ogen van een baksteen) een negatieve weergave van je persoonlijkheid. Bakstenen zijn niet alleen bang om te falen, maar zullen ook liever niets nieuws leren. Enerzijds omdat ze bang zijn om dom gevonden te worden, anderzijds vinden ze het zinloos, er valt ze immers toch niks bij te leren. Wanneer iets hen niet in een keer lukt, dan behoort dat kennelijk niet tot hun aangeboren skillset. Kritiek is een persoonlijke aanval.

Plantjes

Plantjes maken zich niet druk om tegenslag en mislukkingen, maar zien dit als leermoment. En je leert met vallen en opstaan. Als je maar hard werkt en doorzet, kun je alles bereiken. Je bent niet dom wanneer je iets (nog) niet kunt, dat komt omdat je pas aan het begin van de weg bent. Kritiek is een waardevol hulpmiddel om doelen te bereiken.

Fixed- of groei mindset

Bij de geboorte zijn we allemaal uitgerust met een groeimindset. Vallen en opstaan deden we letterlijk toen we leerden lopen. En geen baby dacht bij de eerste bons op de billen: “ Nou, dat lopen is niks voor mij, dat krijg ik toch nooit onder de knie.” Ik ken ook geen ouders, die denken: “ Laat die spruit van mij maar lekker in de box liggen, want dat lopen gaat ‘m niet worden.

Fixed mindset

Toch sluipt de fixed mindset er bij velen al snel in. Hoe komt dat toch? Dat komt voor een groot deel door de wijze waarop je gewaardeerd wordt.

Stel je eens voor dat je geboren wordt met een klein wiskundeknobbeltje en je kunt als kind gemakkelijk uit de voeten met rekensommen. Wat krijg je dan te horen? “Zo he, wat ben jij slim! Wat heb je dat knap gedaan!” Maar je hebt helemaal niks gedaan, dit kostte je geen moeite, het was je slechts aangeboren talent. Maar dan worden de sommen wat moeilijker en kom je er een keer niet uit. Tja, dan ben je dus niet knap en slim. En dat hoeft je niet niet eens door een ander verteld te worden, met jouw rekentalent is 1 en 1 dus 2.

Groei mindset

Wordt echter niet je talent, maar je inzet aangesproken, dan stimuleer je groei. Compimenteer je kind dus liever met: “Zo he, wat heb je goed je best gedaan en wat heb je daar goed over nagedacht!” Op die manier is de uitkomst van de som niet eens meer van belang. Een kind dat altijd voorgehouden wordt slim te zijn of een groot talent op het voetbalveld of de evenwichtsbalk, geeft bij tegenslag snel op en ontwikkelt een fixed mindset.

Houd je een kind echter consequent voor, dat je van fouten heel veel kunt leren en dat je door hard te oefenen en leren daadwerkelijk beter wordt, dan stimuleer je de groeimindset.

Welke mindset heb jij?

Denk je jezelf te herkennen in één van de mindsets, dan zul je al snel ontdekken dat je er bij verschillende compententies verschillende mindsets op na kunt houden. Zo kun je ervan overtuigd zijn dat je met de juiste begeleiding en heel veel oefenen een topkok kunt worden, maar er tegelijkertijd zeker van zijn dat je altijd als een valse kraai blijft zingen.

Welke mindset is het meest waardevol?

Ook in het bedrijfsleven is de groeimindset ontzettend waardevol. Een leidinggevende kan met zijn/haar fixed mindset een heel bedrijf om zeep helpen. Uit angst om dom(mer dan een ander) gevonden te zullen initiatieven van teamleden de kop in worden gedrukt. Hierbij wordt ook de groeimindset van de teamleden ondermijnd.

Heb je een manager met een groeimindset, dan worden initiatieven juist omarmd, dit zorgt voor saamhorigheid en bedrijfsgroei. En kijk ook eens met een mindsetbril naar het CV van je sollicitanten.

Benader mensen vanuit een mindset, wat voor persoon is hij of zij?

Van de toekomstige collega die na Mavo, Havo, VWO op de universiteit beland is, weet je een ding zeker; dat is een plant! Door tijdens de werving- en selectieprocedure ook eens te kijken naar hoe iemand omgaat met tegenslag, kun je op voorhand al een hoop ellende voorkomen. Al zeg ik niet dat je alle bakstenen direct de laan uit moet sturen. Zelfs de hardste baksteen kan zichzelf in een plantje transformeren. Met vallen en opstaan.

Tekst: Mirte Blokker voor Vivonline