Suiker: wat is het en wat doet het met je lijf?

Het is heel normaal dat je van zoet houdt. Suikers activeren het beloningscentrum in onze hersenen. Het is een zoete saboteur. Je wilt meer! En nog meer. De hersenen hebben geen rem op zoet. Dus nee, het is niet jouw schuld als je regelmatig kunstmatig suiker eet. Je instincten willen het en de industrie speelt hier gretig op in. Lees je dus in, maak een plan en zorg dat je met natuurlijke voeding je gezondheid bewaakt.

Wat is suiker?

Suiker is er in twee vormen: natuurlijk en onnatuurlijk. De natuurlijke vorm, de zogenaamde ongeraffineerde suikers, levert de natuur in bijvoorbeeld groente, fruit en honing. De onnatuurlijke vorm, die we kunstmatig of geraffineerde suikers noemen, wordt geproduceerd door de mens. in pakken suiker. Kunstmatig suiker zit bijna overal in toegevoegd, denk aan koek, snoep, frisdranken, gebak en in pakjes en zakjes. Het is (helaas) soms alleen lastig om suiker terug te vinden op het etiket omdat de industrie wel meer dan 50 verschillende benamingen voor suiker hanteert. Geraffineerde suikers worden, door afwezigheid van vezels, vitamines, mineralen en enzymen, niet goed door je lichaam verteerd. Geraffineerde suikers hebben grote invloed op enkele belangrijke functies van je lichaam zoals het immuunsysteem, je hormoonhuishouding, en je bloedsuikerspiegel.

Schadelijke gevolgen van teveel suiker

Wetenschappelijk bewijs is er ook. Al vele onderzoeken hebben de schadelijke gevolgen van langdurig (hoog) suikergebruik aangetoond. Enkele voorbeelden zijn: verhoogd risico op bijvoorbeeld borstkanker, darmkanker, uitgeputte bijnieren en hart- en vaatziekten, aderverkalking, diabetes type II, Alzheimer, concentratieproblemen, hyperactiviteit (ADHD) en depressiviteit. Maar ook is aangetoond dat suiker daadwerkelijk ouder maakt.

Welke functie heeft suiker voor je lijf?

Maar waarvoor hebben we suiker dan eigenlijk nodig? Om deze vraag te beantwoorden gaan we eerst terug naar de basis. Want om elke dag voldoende energie te kunnen leveren, heeft ons lichaam brandstof nodig. Deze brandstof (calorieën) halen we uit koolhydraten, eiwitten en vetten; de zogenaamde macrovoedingsstoffen. Koolhydraten is de verzamelnaam voor zetmeel en suikers. Eenmaal in ons lichaam worden koolhydraten omgezet in glucose. De snelheid van deze omzetting is afhankelijk van het soort koolhydraten dat je eet. De hoeveelheid glucose die zich op een bepaald moment in je bloed bevindt, wordt ook wel bloedsuiker genoemd.

Stabiele bloedsuikerspiegel

Een grote valkuil is om een gebrek aan energie aan te vullen met suikers en koolhydraten. Een snack of maaltijd met veel koolhydraten geeft je snel een korte kick, maar op de lange termijn put je je lichaam daar juist mee uit. Een grote hoeveelheid glucose in je bloed (piek) leidt namelijk daarna tot een dip (dal) omdat hoge insuline-afgifte de glucosewaarden snel laat dalen. Op die manier belanden we in de vicieuze cirkel van energiedips en nieuwe snoepneigingen. Ontdek hier allerlei tips om energiedips te voorkomen.

Serotonine tekort

Grijp jij snel naar lekkers als je jezelf ongelukkig voelt? Dit soort eetbuien kunnen ontstaan door een ingewikkelde combinatie van factoren, maar het kan ook heel goed zijn dat je last hebt van een serotonine tekort. Lees er hier meer over.

Suikers zijn koolhydraten

Hoewel ieder mens glucose nodig heeft om te kunnen functioneren, zijn er wel bepaalde koolhydraten die uiteindelijk beter voor je zijn dan anderen. Kort gezegd kun je koolhydraten onderverdelen in enkelvoudige (ook wel ‘snelle’) en meervoudige (ook wel ‘langzame’) koolhydraten.

Enkelvoudige koolhydraten

De snelle koolhydraten zijn over het algemeen arm aan belangrijke voedingsstoffen en daardoor minder goed voor je. Krijg je veel snelle koolhydraten binnen die snel afgebroken worden in glucose en niet nodig zijn voor zware inspanning, dan zal het teveel aan glucose in het lichaam opgeslagen worden als vet. Ook verhoogt het indirect de kans op hart- en vaatziekten, en direct de kans op overgewicht.

Meervoudige (complexe) koolhydraten

Wanneer koolhydraten uit meer dan 3 suikermoleculen bestaat, spreken we van complexe koolhydraten. Langzame koolhydraten bevatten belangrijke voedingsstoffen, worden minder snel als vet opgeslagen, geven een verzadigingsgevoel, zorgen voor een stabiele bloedsuikerspiegel

Alternatieven

Gelukkig zijn er ook goede suikervervangers en alternatieven die je kunt nuttigen. Enkele alternatieven zijn bijvoorbeeld Stevia (balancerend effect op je stofwisseling en huid en bevat geen calorieën), kokos(bloesem)suiker, ahornsiroop, en Lucuma. Maar ook hiervoor geldt dat je het niet overmatig moet consumeren: balance is the key 

Meer weten? In dit artikel vind je per type koolhydraat een overzicht met voedingsmiddelen en alle voor-en nadelen op een rij. En wil je minder suiker of geheel suikervrij eten? We hebben hier en ook hier een aantal tips voor je!